लहरे आँप एक अमृत सरह फल -प्यासन फ्रुट खेती

प्यासन फल पर्पल र ट्रोपिकल गरी २ किसिमका हुन्छन् । ट्रोपिकल जातको प्यासन फल पर्पलभन्दा छिटो फुल्छ र फल दिन्छ । एक पटक रोपेपछि ५ देखि ७ वर्षसम्म प्यासन फलले उत्पादन दिरहन्छ । काँचो प्यासन फलमा ७२ प्रतिशत पानी, २२ प्रतिशत कार्बाेहाइडेड, २ प्रतिशत प्रोटिन र ०.७ प्रतिशत चिल्लो पदार्थ हुन्छ । ब्राजिल हुँदै यो फल श्रीलंका, इन्डोनेसिया, इण्डिया हुँदै नेपाल छिरेको हो ।

प्यासन फ्रुट खेती (Passion Fruit Farming) नेपालमा बिस्तारै लोकप्रिय बन्दै गएको छ, विशेषगरी पहाडी र मध्यपहाडी भेगमा। यो खेती स्वाद, स्वास्थ्य र व्यापारिक सम्भावनाको हिसाबले अत्यन्त लाभदायक मानिन्छ।

प्यासन फ्रुट खेतीका मुख्य फाइदाहरू

१. छिटो फल दिने
• रोपेको ७–८ महिनामै फल दिन सुरु गर्छ।
• अन्य फलफूलको तुलनामा छिटो प्रतिफल दिने भएकाले लगानी छिटो फिर्ता हुन्छ।

२. कम जग्गामै बढी उत्पादन
• लहरे प्रविधिमा चढाएर खेती गर्दा उचाइ उपयोग हुन्छ।
• प्रति रोपनी १००–१५० बोट सजिलै लगाउन सकिन्छ।
• ट्रेलिस प्रणालीबाट उत्पादन दोब्बर हुन्छ।

३. उच्च पोषक तत्वयुक्त फल
• भिटामिन C, A, फाइबर, र एन्टिअक्सिडेन्ट प्रचुर मात्रामा हुन्छ।
• रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने फल हो।
• मधुमेह, कब्जियत र छालाको समस्यामा फाइदाजनक।

४. बहुपयोगी फल
• जुस, आइसक्रिम, जैम, वाइन, सिरप, ड्राइ फ्रुट आदि धेरै परिकारमा प्रयोग हुन्छ।
• अर्गानिक स्वास्थ्य बजारमा यसको माग उच्च छ।

५. बजारमा बढ्दो माग
• शहरी बजार, होटल, रिसोर्ट, अर्गानिक स्टोर र एक्सपोर्ट बजारमा माग बढ्दो छ।
• नेपालमै प्रशोधन गरेर प्याकेजिङ गरेर बेच्न सकिने सम्भावना।

६. रोजगार सिर्जना
• थोरै लगानीमा पनि युवा, महिला वा सहकारीले सञ्चालन गर्न सक्ने खेती।
• नियमित हेरचाह, प्रशोधन र विक्रीमा स्थानीय रोजगारको सम्भावना।

७. लामो समय फल दिने
• एक पटक लगाएको बिरुवा ४–५ वर्षसम्म फल दिन सक्छ।

८. रोग कीरा कम लाग्ने
• तुलनात्मक रूपमा रोग र कीराबाट कम प्रभावित हुने खेती हो, जैविक तरिकाले सजिलै उत्पादन गर्न सकिन्छ।

प्यासन फ्रुट खेती कम लगानी, छिटो प्रतिफल, र उच्च आम्दानीको सम्भावना बोकेको व्यावसायिक खेती हो। विशेषगरी पहाडी क्षेत्रका किसानहरूका लागि यो उत्कृष्ट विकल्प बन्न सक्छ। आधुनिक प्रविधि, तालिम र बजार व्यवस्थापन मिल्यो भने यो खेतीले गाउँमै रोजगारी र आत्मनिर्भरता ल्याउन सक्छ।

बजारमा यसको प्रतिकिलो मूल्य ४०० भन्दा धेरैमा किनबेच भैरहेको छ।